In deze brief roept de Coalitie Geen Kind in de Cel op tot:
- Het (eindelijk) werk maken van alternatieven voor de detentie van kinderen.
- Een onafhankelijke afweging en een versnelde rechterlijke toets van de bewaring.
- Het afschaffen van het onderscheid in de Wet terugkeer en vreemdelingenbewaring tussen kinderen onder de 12 jaar en kinderen die ouder zijn dan 12 jaar. Er zou altijd een rechterlijke machtiging moeten zijn (vergelijkbaar met de gesloten jeugdzorg) voor het toepassen van dwangmaatregelen jegens kinderen.
- Het vergroten van de toegankelijkheid en bereikbaarheid van kinderen in de GGV.
- Het stoppen met de inbewaringstelling van kinderen op grond van artikel 59b Vw waardoor kinderen meer dan twee weken in detentie kunnen verblijven.
- Het stoppen met verhuizen van kinderen na invrijheidstelling[1] uit de GGV en het opleggen van een locatieverbod.
- Het monitoren van hoe het met kinderen gaat na uitzetting naar het land van herkomst.
Geen Kind in de Cel: van theorie naar praktijk
De Coalitie Geen Kind in de Cel stelt op 3 juni 2014 met waardering vast dat staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie een grote stap voorwaarts heeft gezet om minder onschuldige vreemdelingenkinderen in de cel te zetten. Grensdetentie voor gezinnen met kinderen die op Schiphol asiel aanvragen, zal alleen nog in zeer uitzonderlijke situaties toegepast worden waar dit eerder standaard gebeurde. Staatssecretaris Teeven schrijft in zijn brief van 28 mei 2014 dat hij het uitgangspunt onderschrijft dat een kind niet in de cel thuishoort. De Coalitie Geen Kind in de Cel, die al sinds 2006 strijdt tegen het vastzetten van kinderen vanwege hun migratierechtelijke status, is verheugd over deze belangrijke verbetering. Met de nieuwe maatregelen komt de Staatssecretaris meer tegemoet aan het kinderrechtelijk beginsel dat is vervat in artikel 37 van het VN-Kinderrechtenverdrag.Helaas blijft het ook met de nieuwe plannen mogelijk om (gezinnen met) kinderen op migratiegronden te detineren. De Coalitie Geen Kind in de Cel blijft pleiten voor een wettelijk verbod op het detineren van kinderen vanwege hun migratiestatus. In Zeist zal voor hen zal een nieuwe locatie met meer vrijheden worden ontwikkeld. Lees meer.
Reactie op het wetsvoorstel Wet terugkeer en vreemdelingenbewaring
Op 21 februari 2014 heeft de Coalitie Geen Kind in de Cel een reactie gegeven op het wetsvoorstel Wet terugkeer en vreemdelingenbewaring. De hoofdaanbeveling van de Coalitie Geen Kind in de Cel is om een verbod op detentie van kinderen op te nemen in de Wet. Kinderen horen niet in de cel en er zijn alternatieven. De Wet terugkeer en vreemdelingenbewaring biedt een uitgelezen kans om in navolging van andere landen met trots te kunnen zeggen ‘wij detineren geen vreemdelingenkinderen meer.’ Het is dan ook met enige aarzeling dat de Coalitie Geen Kind in de Cel in detail reageert op verschillende artikelen in het wetsvoorstel. Het zou niet nodig hoeven zijn om speciaal te letten op de positie van kinderen in vreemdelingendetentie omdat ze daar niet horen te zitten.
Organisaties vragen wettelijk verbod vreemdelingendetentie kinderen
Kinderen die bang zijn voor de deurbel, die in hun bed plassen terwijl ze al jaren zindelijk zijn, die nachtmerries hebben of de hand van hun ouder niet meer los durven te laten. In Nederland raken jaarlijks tientallen kinderen beschadigd door een beangstigende en ingrijpende detentie-ervaring. Ze hebben geen straf maar zitten enkel vast omdat ze het land niet in mogen, of juist moeten verlaten.
De Coalitie Geen Kind in de Cel sprak de afgelopen weken met kinderen en ouders die in vreemdelingendetentie hebben gezeten. Dinsdag 28 januari 2014 overhandigt de Coalitie Geen Kind in de Cel de publicatie ‘Papa, hebben we iets ergs gedaan?’ aan Kamerleden die gaan over het vreemdelingenbeleid. Amnesty International, Defence for Children, Stichting INLIA, Kerk in Actie, Stichting Kinderpostzegels Nederland, Stichting LOS, UNICEF Nederland en VluchtelingenWerk Nederland roepen de overheid op om te komen met een wettelijk verbod op het in vreemdelingendetentie plaatsen van kinderen.
Gevangenistijd kinderen tast basisgevoel veiligheid aan
De verhalen laten zien dat de gevangenistijd bij kinderen hun basisgevoel van veiligheid aantast en tonen dat de schade die de kinderen in detentie hebben opgelopen nog heel lang zichtbaar blijft. Ook als ze maar enkele dagen vast hebben gezeten.
Wij horen niet in een gevangenis. Daar zitten mensen die iemand vermoord hebben. Ik heb dat tegen niemand gezegd, maar ik moest daar wel veel over nadenken. Ik dacht de hele tijd: ‘we hebben niks gedaan’. Dat zei ik dan steeds tegen mezelf.
Jongen van zeven jaar, zat een half jaar geleden drie dagen in vreemdelingenbewaring. Hij was al vijf jaar zindelijk maar plast sinds de detentie weer in zijn bed.
Ouders voelen zich volkomen onthand als opvoeder en zijn zelf te angstig om hun kinderen op een goede manier te kunnen steunen. Rechtstreeks uit de oorlog in een cel op Schiphol belanden, dat is niet wat een vluchteling verwacht. Die is namelijk op zoek naar veiligheid en vrijheid.
Ik was enorm gestrest. Ik kon de kinderen niet geruststellen. Ik was zelf veel te bang. Ik dacht steeds: ‘Wat heb ik de kinderen aangedaan? Dit is heel erg. Gaan ze dit ooit vergeten?’ Ik dacht echt dat we naar een veilige plek zouden gaan.
Moeder van twee kinderen van dertien en zeven jaar, zaten samen zeven dagen in detentie op Schiphol direct na hun vlucht.
Kinderen horen niet in vreemdelingendetentie
Kinderen horen niet in vreemdelingendetentie, deze praktijk moet nu wettelijk verboden worden. De Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie geeft aan dat hij grensdetentie van kinderen wil voortzetten omdat anders kinderhandel gestimuleerd zou worden. De Coalitie Geen Kind in de Cel stelt dat een cel geen bescherming biedt, maar een extra trauma voor kinderen oplevert. Daarnaast is er geen enkele aanleiding om te veronderstellen dat kinderhandel gestimuleerd zou worden wanneer grensdetentie wordt opgeheven.
De Volkskrant bericht op 28 januari 2014 onder de kop ‘Stop detentie van jeugdige vluchtelingen ’ over de schade die kinderen oplopen doordat ze onschuldig in de gevangenis worden gezet. In het artikel staat ook dat staatssecretaris Teeven oppert dat een oplossing zou kunnen liggen in het detineren van één ouder. De Coalitie Geen Kind in de Cel is hierop tegen. Allereerst heeft het kind het recht om bij zijn beide ouders te zijn. Maar ook emotioneel vraagt het een te groot offer. Zowel gezinnen die net het gevaar in eigen land ontvlucht zijn en op Schiphol asiel aanvragen, als gezinnen die uitgezet gaan worden, bevinden zich in een crisissituatie. Juist op zo’n moment willen ouders en kinderen elkaar letterlijk en figuurlijk stevig vast houden. Precies in deze situatie is de kans op psychische schade (zoals hechtingsstoornissen) groot als ze onder die spanning en met deze onzekerheid van één van hun ouder worden gescheiden.
Het beleid om kinderen op te sluiten vanwege het enkele feit dat ze (nog) niet in Nederland mogen zijn, is in strijd met het VN-Kinderrechtenverdrag. Er zijn voldoende alternatieven beschikbaar die de Coalitie ook heeft beschreven in de publicatie. Zo kunnen gezinnen die op Schiphol asiel aanvragen, doorstromen naar een open aanmeldcentrum waar nu ook al mensen terechtkunnen die over land naar Nederland reizen. Gezinnen die het land moeten verlaten zouden individuele trajectbegeleiding moeten krijgen in reguliere asielzoekerscentra.
Niets staat de overheid in de weg om vandaag te stoppen met deze schadelijke praktijk.
Teeven kondigt aan grensdetentie voort te zetten
Een dag na de aanbieding van de publicatie 'Papa, hebben we iets ergs gedaan?' kondigt staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie op 29 januari 2014 aan dat hij de grensdetentie voort zal zetten. Er zou sprake zijn van een belangenafweging om gezinnen in de cel te zetten. Wanneer grensdetentie wordt opgeheven zou volgens hem kinderhandel worden gestimuleerd en de instroom van asielzoekers toenemen. De Coalitie Geen Kind in de Cel benadrukt dat een cel nooit een vorm van bescherming is voor kinderen maar een extra trauma oplevert, zoals blijkt uit de verhalen van de kinderen en ouders. Er zijn geen gefundeerde indicaties dat kinderhandel gestimuleerd zou worden of de instroom toe zou nemen. Dit is immers ook niet gebeurt toen in Nederland de grensdetentie van alleenstaande minderjarigen werd afgeschaft in 2011. Sinds dat jaar is de instroom zelfs historisch laag.
De Coalitie Geen Kind in de Cel roept daarom op tot onmiddellijke afschaffing van de schadelijke vreemdelingendetentie van kinderen.
Luister hier het interview met Martine Goeman op Radio 1 programma Nog steeds wakker terug, d.d. 29 januari 2014. (tijd 3.25)